Το Τμήμα Ιατρικής του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (Επιστημονικά υπεύθυνος: Καθηγητής Αστέριος Καραγιάννης) και το Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας (Επιστημονικά υπεύθυνη: Καθηγήτρια Αικατερίνη Δημητριάδου) αναπτύσσουν ένα Διιδρυματικό Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών (ΔΠΜΣ) με τίτλο «Κριτική σκέψη και ήπιες δεξιότητες (soft skills) στις Βιοϊατρικές και Κοινωνικές Επιστήμες».
Το Πρόγραμμα δημιουργήθηκε με το σκεπτικό ότι οι εξειδικευμένες τεχνικές γνώσεις που οι επαγγελματίες των Βιοϊατρικών και Κοινωνικών Επιστημών αποκτούν στη διάρκεια των σπουδών τους δεν επαρκούν για την άσκηση επαγγέλματος στον ανάλογο κλάδο, καθώς σήμερα η επαγγελματική τους κοινωνικοποίηση συμπεριλαμβάνει δεξιότητες και στάσεις που υπερβαίνουν τα πρότυπα ρόλων του παρελθόντος. Στον μεταβαλλόμενο κόσμο μας απαιτούνται κριτική σκέψη και ήπιες δεξιότητες, οι οποίες συνδέονται με τη συμπεριφορά και τις στάσεις των επαγγελματιών απέναντι στον άνθρωπο ως προσωπικότητα, ως φυσικό οργανισμό και ως κοινωνικό υποκείμενο, αλλά και με την αγορά εργασίας και την ιδιότητα του πολίτη στις δημοκρατικές κοινωνίες του 21ου αιώνα. Η φύση, οι διαστάσεις, η πρακτική εφαρμογή και οι θετικές συνέπειες των δεξιοτήτων αυτών αποτελούν αντικείμενο του ΔΠΜΣ.
Η καλλιέργεια της κριτικής σκέψης σχετίζεται με υψηλές νοητικές λειτουργίες, όπως είναι η επίλυση προβλημάτων και η λήψη αποφάσεων που βασίζονται στον αναλυτικό, παραγωγικό και επαγωγικό συλλογισμό και συναντώνται σε ένα ευρύ πεδίο εφαρμογών (αιτιολόγηση, εξαγωγή συμπερασμάτων, έλεγχο υποθέσεων, εκτίμηση πιθανοτήτων, δημιουργική σκέψη κ.λπ.).
Οι ήπιες δεξιότητες (soft skills) αντιστοιχούν σε «διαπροσωπικές ποιότητες» και σε προσωπικά χαρακτηριστικά πολύ σημαντικά για την επιτυχή ανταπόκριση στις απαιτήσεις κάθε επαγγέλματος, τα οποία σπάνια διδάσκονται στα εκπαιδευτικά ιδρύματα. Ενδεικτικά αναφέρονται οι δεξιότητες επικοινωνίας, ευελιξίας (προσαρμοστικότητα, προθυμία για αλλαγή, δια βίου μάθηση, αποδοχή καινοτομιών, ετοιμότητα μάθησης) και αυτορύθμισης, η ηθική ακεραιότητα και οι διαπροσωπικές δεξιότητες, ο επαγγελματισμός, η υπευθυνότητα και η συνεργατικότητα, η ψυχική ανθεκτικότητα, το χιούμορ, το εργασιακό ήθος.
Για παράδειγμα, ιδιαίτερη σημασία στα επαγγέλματα των Βιοϊατρικών και Κοινωνικών Επιστημών έχει η δεξιότητα ηγεσίας (leadership), είτε ως χαρακτηριστικό διαπροσωπικών σχέσεων είτε ως ενδοπροσωπικό χαρακτηριστικό (ηγεσία εαυτού, self-leadership), που υποδηλώνει αυτοεπίγνωση και αυτο-αποτελεσματικότητα. Aναφέρεται στη δεξιότητα του επαγγελματία να εμπνέει, να πείθει, να υποστηρίζει και να βοηθά τους άλλους στην επίτευξη στόχων, στο πλαίσιο της κοινωνικής τους αλληλεπίδρασης. Οι δεξιότητες ηγεσίας σηματοδοτούν θετικά χαρακτηριστικά όπως η ευφυΐα, η υψηλή πνευματικότητα, η προσήλωση σε ηθικές αξίες, αλλά και η δεξιότητα επιχειρηματολογίας ως ικανότητα παρουσίασης, υποστήριξης και αντίκρουσης απόψεων.
Κατηγορίες Υποψήφιων Φοιτητών
Στο Διιδρυματικό ΠΜΣ γίνονται δεκτοί πτυχιούχοι των Τμημάτων Ιατρικής, Οδοντιατρικής, Κτηνιατρικής, Φαρμακευτικής, Βιολογίας, Νοσηλευτικής καθώς και άλλοι Επιστήμονες Υγείας (όπως Ειδικοί Πρόληψης και Θεραπείας Εξαρτημένων Ατόμων, Επισκέπτες Υγείας, Εργοθεραπευτές, Ιατρικοί Επισκέπτες, Λογοθεραπευτές, Φυσικοθεραπευτές). Επίσης, γίνονται δεκτοί πτυχιούχοι Τμημάτων Κοινωνικών Επιστημών, όπως Παιδαγωγικής, Επιστημών της Αγωγής και της Εκπαίδευσης, Ψυχολογίας, Κοινωνιολογίας, Ιστορίας, Νομικής, Ανθρωπογεωγραφίας, Πολιτικών Επιστημών, Οικονομικών Επιστημών, Κοινωνικής εργασίας, Φυσικής Αγωγής, Διατροφής, Υγείας-Πρόνοιας και Ευεξίας, της ημεδαπής και ομοταγών αναγνωρισμένων ιδρυμάτων της αλλοδαπής. Επιπλέον, δεκτοί μπορούν να γίνουν και πτυχιούχοι άλλων Τμημάτων ΑΕ.Ι. ή άλλων Ανωτάτων Σχολών, μετά από απόφαση της Ειδικής Διιδρυματικής Επιτροπής (ΕΔΕ).
Υποψήφιοι μπορούν να είναι και τελειόφοιτοι φοιτητές, οι οποίοι θα έχουν περατώσει επιτυχώς τις προπτυχιακές τους σπουδές πριν από τη λήξη των εγγραφών και θα πληρούν όλες τις προϋποθέσεις εισαγωγής στο Διιδρυματικό ΠΜΣ. Μέλη των κατηγοριών Ε.Ε.Π., Ε.ΔΙ.Π. και Ε.Τ.Ε.Π., εφόσον πληρούν τις προϋποθέσεις του πρώτου εδαφίου της παρ. 1 του άρθρου 34 του ν. 4485/2017 μπορούν να εγγραφούν ως υπεράριθμοι και μόνο ένας κατ’ έτος, αρκεί να υπηρετεί σε ένα από τα οικεία Τμήματα του Ιδρύματος όπου οργανώνεται το Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα.
